Dil ve Konuşma Bozukluğu

Kişi doğumdan itibaren çevrede olanı biteni anlamaya, isteklerini ve ihtiyaçlarını ifade etmeye çalışır. Bu çaba için dili kullanır. Dil ve konuşma birbiriyle bağlantılı olmakla birlikte ayrı iki kavramdır. Dil yazmayı, konuşmayı ve sembollerle ifade etmeyi de içeren daha geniş kapsamlı bir kavramdır. Konuşma ise seslerin fiziksel olarak üretilmesi ile dili kullanarak yapılan sözlü iletişim kurma yöntemidir. Dil ve konuşma bozukluğu bireyin sözel, sözel olmayan veya grafik sembol-işaret sistemlerini kullanarak iletişim kurma (alma, gönderme, işlemleme, kavrama-anlama) yetisinde kişisel, sosyal, eğitim ve iş hayatını etkileyen yetersizliklerdir. Bu yetersizliklerde işitme, dil ve konuşma süreçleri hafif düzeyden çok ağır düzeye yayılan gelişimsel ya da edinilmiş (sonradan ortaya çıkan) olarak etkilenebilir. Bu yetersizlikler belirli bir tıbbi nedene dayalı olabileceği gibi belirli bir nedene bağlı olmayabilir ve/veya çeşitli özür gruplarına ikincil olarak eşlik edebilir. Dil ve konuşma gelişimi zihinsel, fiziksel ve duygusal gelişimden bağımsız değildir. Bu alanlardan herhangi birinde yaşanan bir güçlük, dil ve konuşmayı olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Dil ve konuşma güçlüklerini ortaya çıkaran nedenler arasında, zihinsel yetersizlik, işitme kaybı, gelişimsel gecikmeler, bazı cerrahi girişimler sonrası oluşan sorunlar, beyin hasarları, yarık damak/dudak gibi yapısal bozukluklar, serebral palsi gibi kasları etkileyen hastalıklar, sesin yanlış kullanımı vb. pek çok neden sayılabilir. Sesletim ve ses bilgisi bozuklukları, akıcı konuşma bozukluğu, ses bozuklukları, gelişimsel dil bozuklukları ve edinilmiş dil bozuklukları, dil ve konuşma bozuklularının alt alanları olarak gösterilebilir.

Dil ve konuşma bozukluğu olan bireyler için destek eğitimde sesletim (artikülasyon) ve ses bilgisel farkındalık (fonolojik) becerilerinin geliştirilmesi, günlük iletişimde konuşma hızını ve ritminin işlevsel ve akıcı bir şekilde kullanılması, sesin kalite, perde, şiddet, rezonans, ve/veya süre gibi özellikler yönünden yaşa ve cinsiyete uygun olarak kullanılması, alıcı ve ifade edici dil becerilerinin geliştirilmesi, günlük iletişimde alternatif ve destekleyici iletişim yöntemlerinin kullanması amaçlanmaktadır.