Fizyoterapi
Bedensel yetersizliği olan kişiler doğum öncesi, sırası ve sonrasında bir nedene bağlı olarak iskelet, sinir ve kas sisteminde meydana gelen bozukluklar sonucu bedensel yeteneklerini çeşitli derecelerde kaybeden kişilerdir. Bu kişilerin kaba motor ve ince motor gelişimleri olumsuz etkilenmiştir ve beklenen fonksiyonel hareket ve becerileri yerine getirmeleri farklı derecelerde kısıtlanmıştır. Günlük yaşamdaki ihtiyaçlarını karşılamada güçlük çekerler ve becerilerini geliştirmek için eğitime ihtiyaç duyarlar. Duyusal, bilişsel ve psiko sosyal becerilerinin ve hareket, fonksiyonel yeteneklerinin geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.
Bedensel yetersizlik tanılarından bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
1.Serebral Palsi: SP (CP) şeklinde kısaltılmış olan bu hastalık grubu, gelişmekte olan beynin (gebeliğin başlangıcından ikinci yaşın sonuna dek) değişik nedenlerle zarar görmesi sonucu ortaya çıkan duyu, algı ve hareket bozukluğudur. Ortaya çıkan klinik tablonun ağırlığı, beynin zedelenme derecesine, hasarın yerine ve bireyin yaşına bağlıdır.
2.Merkezi Sinir Sistemini Etkileyen Dejeneratif, Metabolik ve Genetik Kökenli Hastalıklar: Motor gelişim geriliğine bağlı hareket ve fonksiyon kayıplarına yol açar. (Down Sendromu, Subakut Sklerozan Panensefalit, Joubert sendromu, Rett sendromu, Prader-Willi sendromu, Williams sendromu vb.)
3.Mental Motor Retardasyon (MMR) (Mental Motor Gerilik): Zekâ, duyu, algı ve motor bozuklukların çeşitli oranlarda bir arada görüldüğü durumu ifade eden genel bir başlıktır.
4.Doğuştan Kol Felci (Brakial Pleksus Yaralanması): Doğum sırasında kola giden sinirlerin zedelenmesine bağlı olarak ortaya çıkan, hareket ve duyuyu etkileyen felç tablosudur. Tek taraflıdır. Etkilenen kolda tamamen bir felç tablosu olabileceği gibi ağırlıklı olarak elde ya da omuz çevresindeki kasların zayıflığı ile de seyredebilir.
5.Omurilik Kapanma Defektleri (Spina Bifida-Meningomyelosel): Omuriliğin ve omurilik sıvısının dışarıya doğru kese şeklinde fıtıklaştığı ve bacaklarda tek ya da çift taraflı değişen derecelerde felçlere neden olan bir hastalıktır. Bazı hastalarda beyin omurilik sıvısının dolaşımının beyin içinde kapalı kalması sonucu beyinde birikmesi ve buna bağlı başın büyüdüğü (hidrosefali) görülebilir. Hidrosefali beyin gelişimini ciddi olarak engelleyebilecek bir durumdur.
6.Doğuştan Kas Hastalıkları: İskelet kaslarının yapısındaki bozulma ve buna bağlı ilerleyici kas güçsüzlüğü ile seyreden, doğumdan itibaren ortaya çıkan bir grup hastalıktır. Kas güçsüzlüğünün yanı sıra eklem sertlikleri, şekil bozuklukları ve ilerleyici sakatlık meydana gelebilir.
7.Travmatik Nedenli Merkezi Sinir Sistemi Yaralanmaları: Çoğunlukla trafik kazası, yüksekten düşme, ateşli silah yaralanmaları gibi kazalar sonucunda oluşmakta ve sinir sisteminde geçici ya da kalıcı özre neden olmaktadır.
8.Süreğen Hastalıklardan Kaynaklanan Motor Gelişim Gerilikleri: Doğuştan ya da sonradan oluşabilen, yaşam boyu devam eden ve /veya ilerleyici, ince ve kaba motor gelişim becerilerinde yetersizlik ortaya çıkaran durumları tanımlar (epilepsi, osteogenesis imperfekta).
Bedensel yetersizliği olan bireyler için destek eğitimde normal motor gelişim basamaklarındaki becerilerin kazanılması, duruş (postür) ve hareket ile ilgili bozukluklarını en aza indirilmesi, kaba ve ince motor becerilerinin geliştirilmesi, günlük yaşam aktivitelerinde bağımsız hareket edebilme becerilerinin kazanılması, bacak ve kollarını fonksiyonel bir şekilde kullanılması, düzgün duruş ve hareket için gerekli duyu, algı, bilişsel ve motor bütünlüğün sağlanması, transfer ve yer değiştirmeye ve ilerlemeye yönelik hareketlerin geliştirilmesi, yardımcı cihaz, araç gereç ve ekipmanı kullanma becerisinin geliştirilmesi, gelişim basamaklarına uygun davranma becerisinin geliştirilmesi ve hareket yeteneğinin yanı sıra bilişsel, duyusal, psikolojik ve sosyal bütünlüğün geliştirilmesi amaçlanmaktadır.
